Bige Vardar

Özgeçmiş: Bige Vardar

1988 İstanbul doğumluyum. İlköğretim hayatımı ailemin işi sebebiyle Marmaris’te tamamladım. Lise hayatıma ise, İstanbul’da bulunan Özel Ayazağa Işık Lisesi’nden aldığım sporcu bursu ile devam ettim. Daha sonra 2006 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi ve Montana Eyalet Üniversitesi ile birlikte ortak yürütülen Biyomühendislik bölümüne başladım. 2010 yılında her iki okuldan da birincilikle mezun oldum. Bitirme tezimin konusu özel bir mantar türü kullanılarak biyodizel ve ilaç sanayinde kullanılan benzonitrilin yapım ve üretimi idi. Yüksek lisansımı ise Danimarka’nın Kopenhag kentinde bulunan Kopenhag üniversitesi’nde ilaç geliştirme alanında yaptım. Yüksek lisans tezi için yaptığım çalışmanın amacı bir uyku hastalığı olan narkolepsinin tedavisinde kullanılan bir ilacın etkilerini kalsiyum görüntüleme tekniğini kullanarak incelemekti. Bu çalışmanın bulguları Neuroscience adlı dergide 2013 yılında yayınlandı. Şuanda Boğaziçi Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği bölümü Dokunma Duyusu Araştırma Laboratuvarı’nda doktora çalışmalarımı sürdürmekteyim. Doktora çalışmam dokunmayla ilişkili nöron aktivitesinin dikkate bağlı değişimini incelemek ve matematiksel modelini oluşturmaktır.

Özet: Nöromorfik-Ölçüm

Kılsız derideki dokunma hissi, burada bulanan dört farklı tip mekanoreseptör tarafından üretilen bilgi ile sağlanmaktadır. Her reseptör periferik sinir sisteminin bir parçası olarak seçici bir şekilde belirli uyaranlara cevap verir. Reseptörler tarafından oluşturalan bilgi, dorsal kök gangliyonları aracılığı ile ilk olarak medullaya, daha sonra talamustan geçerek birincil beden duyusu korteksine ulaşır. Her bir kortikal nöron, girdilerini deri üzerinde bulunan reseptörlerden alır ve tüm bu girdiler etkinleştirici ve baskılayıcı sinapsların etkileşimi ile şekillenir. Beyinde spesifik nöron popülasyonlarının uyarılmasıyla, anlamlı bilginin algılanması sağlanır. Fakat birincil beden duyusu korteksindeki nöronların, deri üzerine uygulanan mekanik uyarılara verdikleri yanıtlar, periferik duyu nöronlarının yanıtlarına göre çok farklılık göstermektedir Duyusal bilginin kortikal bölgelere iletilirken değişime uğramasının sebebi bazı etkinleştirici ve baskılayıcı işlemlerin olmasıdır. Bu yüzdendir ki, deride oluşturulan fiziksel uyaranın karakteristikleri ile bu uyaranlara cevap nöronlar arasındaki ilişkiyi açıklamak önem arz etmektedir. Önceki deneysel çalışmalarda, değişik frekanslardaki titreşimsel mekanik uyaranlara yanıt veren kortikal nöronlarda çok farklı yanıt tipleri olduğu ve kortikal katmanlardaki lokal bağlantılarda farklılıklar olduğu saptanmıştır. Elde edilen deneysel verilerden yola çıkılarak, arka ayak bölgesini temsil eden sıçan korteksindeki etkinleştirici ve baskılayıcı nöronların titreşimsel uyaranlara verdikleri yanıtları modelledik. Bu model, üç ayrı nöron grubundan oluşmaktadır: talamik nöron, etkinleştirici nöron ve baskılayıcı nöron. Tüm nöronlar birbirlerine değişen sinaptik kuvvetlerle bağlı olup dışarıdan verilen mekanik uyarının şekline göre (ör: frekans) cevap vermektedir. Oluşturulan model, niteliksel ve niceliksel olarak kortikal nöronlar arasındaki etkileşimleri başarılı bir şekilde temsil etmektedir. Korteks için oluşturulan bu model gelecekteki çalışmalar için veri ve hipotez oluşturma açısından yararlı olacaktır. Bu konuşmada, deneysel verilerin nasıl ölçüldüğü ve kullanılan matematiksel modelin detaylı olarak nasıl oluşturulduğunu anlatacağım.